Docent In Het Zonnetje - De kracht van coaching
Het moderne onderwijs wordt vaak gelinkt aan een veranderende rol van de docent: Waar de leraar traditioneel gezien de kennisoverdrager is, wordt de docent van nu, vooral in projectmatig onderwijs, in een coachende rol neergezet. Onze collega Mariët Barsoum, werkzaam op het Vellesan College in IJmuiden, is vanuit haar achtergrond als socioloog veel bezig met deze coachende rol, en vertelt ons hoe dit haar een betere docent heeft gemaakt - en ook hoe het docentschap haar een betere coach heeft gemaakt.
Mariët is actief in het onderwijs, maar is daarnaast ook bezig met haar eigen coaching-bedrijf. Ze merkt hoe haar ervaring als coach haar ook helpt tijdens het geven van haar lessen. “Het grootste verschil tussen mijn coaching en het lesgeven is dat ik als coach werk met mensen die intrinsieke motivatie hebben om zich persoonlijk te ontwikkelen. Dat is op zijn zachtst gezegd niet altijd het geval in het klaslokaal.” Toch benadrukt ze het belang van geduld en persoonlijke aandacht als leerkracht: “Ook in een klas van 30 leerlingen is het belangrijk dat je je leerlingen leert kennen, om te zien welke kwaliteiten iemand heeft of wat voor rugzakje iemand draagt.”
Tijdens haar huidige klus in IJmuiden is Mariët bezig met het project Offline Leven van TMI, waarbij leerlingen onderzoek doen naar waar zij online geprikkeld door raken (een app, game of site bijvoorbeeld). Vervolgens maken zij een offline versie hiervan die (minstens) even leuk is. “Het leuke aan zo’n project is dat alle kleine stapjes die tot het eindresultaat lijden iets is dat ze helemaal zelf hebben bereikt. Van het doen van onderzoek tot het ontwerpen en presenteren van hun zelfgemaakte offline project.”
In dit soort projecten werken leerlingen in groepjes gedurende een langere periode toe naar één resultaat. De docent, in dit geval Mariët is dan minder bezig met het zenden van informatie, maar begeleid leerlingen tijdens het proces. Om de door haar geleerde lessen in zowel coaching als docentschap met ons te delen, stelde ze de volgende tips op:
Hoe coaching jou een betere docent maakt
1. Luisteren achter het gedrag
In coaching leer je luisteren naar wat iemand echt drijft. Dat helpt je in de klas om tezien dat “ongeïnteresseerd gedrag” vaak een andere boodschap verhult (onzekerheid, prestatiedruk, gebrek aan perspectief).
2. Vragen stellen i.p.v. sturen
Coachingstechnieken zoals open vragen, spiegelen en samenvatten kun je in de klas inzetten om leerlingen zelf te laten nadenken. Dat kan motivatie losmaken die niet vrijkomt bij puur instructie geven.
3. Motivatie differentiëren
Niet elke leerling is intrinsiek gemotiveerd voor jouw vak, maar iedereen kan ergens een ingang hebben (competentie, autonomie, verbondenheid). Coaching helpt je die knoppen beter te herkennen en bedienen.
4. Geduld en procesgericht werken
Coaching leert je om kleine stappen en doorbraken te waarderen. Dat helpt je ook om minder gefrustreerd te raken wanneer niet de hele klas “aan” staat.
Hoe docentschap jou een betere coach maakt
1. Werken met weerstand
In de klas heb je dagelijks te maken met jongeren die niet willen. Dat scherpt jouw vermogen om met weerstand om te gaan. Dit is als coach een cruciale vaardigheid, ook bij mensen die zeggen dat ze intrinsiek gemotiveerd zijn maar onderweg toch blokkades ervaren.
2. Groepsdynamiek lezen
Als docent leer je patronen en rollen in een groep snel zien. Die ervaring maakt jou als teamcoach veel sterker, omdat je groepsdynamiek kunt ontleden en erop kunt inspelen.
3. Communiceren in verschillende talen
Leerlingen komen met uiteenlopende achtergronden, niveaus en belevingswerelden. Dat dwingt jou om je taal en aanpak telkens aan te passen. In coaching is dat goud waard: je sluit sneller aan bij je coachee.
4. Grenzen stellen & structuur bieden
In een klas moet je kaders neerzetten, anders gaat het mis. In coaching geldt hetzelfde: een veilige, duidelijke structuur maakt groei mogelijk.
Kortom, als docent kan het van toegevoegde waarde zijn om te investeren in een training over coaching, en als coach kan het van toegevoegde waarde zijn om ervaring op te doen in het onderwijs.
.jpg)
.png)
.png)
.png)
.jpg)
.webp)
.webp)
.webp)
.avif)
