Digitale geletterdheid in het onderwijs
Steeds meer docenten herkennen het: leerlingen die AI gebruiken voor hun werkstuk, maar de bron niet controleren. Die wel alles kunnen googelen, maar geen idee hebben of het klopt. Of die dagelijks op TikTok en Instagram zitten, maar moeite hebben om nieuws, reclame en mening van elkaar te onderscheiden.
Digitale geletterdheid gaat over precies die situaties. Het is de verzameling vaardigheden die jongeren nodig hebben om veilig, kritisch en creatief te leren functioneren in een digitale wereld.
En die wereld is er niet naast het onderwijs, die is het onderwijs.
- Hoe werk je veilig online?
- Hoe herken je deepfakes, desinformatie of clickbait?
- Hoe gebruik je AI, zonder dat het denken voor je overneemt?
- Hoe maak je zelf digitale content, en wat betekent dat voor je rol in de samenleving?
Digitale geletterdheid is dus niet alleen iets voor informatica. Het raakt elke leerling, elk vak, elke schooldag. En daarom is het geen keuze meer, maar een fundament. TMI helpt scholen, overheden en ouders hierbij met een doordacht aanbod dat aansluit op de conceptkerndoelen van SLO, de leefwereld van leerlingen én de praktische realiteit van het onderwijs.
Wat is digitale geletterdheid?
Digitale geletterdheid bestaat uit vier domeinen, zoals ook benoemd in de SLO-conceptkerndoelen:
ICT-basisvaardigheden – Werken met apparaten, software en online omgevingen
Informatievaardigheden – Zoeken, beoordelen en gebruiken van digitale informatie
Mediawijsheid – Reflecteren op eigen mediagebruik, invloed herkennen, bewust communiceren
Computational thinking – Problemen oplossen met digitale denkstrategieën
In maart 2024 heeft SLO deze vier domeinen teruggebracht naar drie domeinen:
Praktische kennis en vaardigheden
Leerlingen ontwikkelen functionele kennis van digitale systemen, media en informatie. Ze leren veilig omgaan met technologie, begrijpen de werking van digitale systemen en verkennen het gebruik van data en artificiële intelligentie (AI).
Ontwerpen en maken
Leerlingen gebruiken digitale technologie om producten te creëren. Ze passen strategieën toe bij het ontwerpen en programmeren, en ontwikkelen computationele denkvaardigheden.
Wisselwerking tussen digitale technologie, digitale media, de mens en de samenleving
Leerlingen reflecteren op de invloed van digitale technologie op henzelf, anderen en de samenleving. Ze maken weloverwogen keuzes bij het gebruik van digitale media en begrijpen de maatschappelijke impact van technologie.
Deze drie domeinen vervangen het eerdere vierdomeinenmodel en vormen samen negen conceptkerndoelen die richting geven aan het onderwijs in digitale geletterdheid.
Om scholen te ondersteunen bij de overgang van het oude naar het nieuwe model, heeft TMI een overzicht gemaakt waarin de verschillen tussen de oude kerndoelen en de nieuwe conceptkerndoelen worden toegelicht. Dit overzicht is binnenkort beschikbaar als download op onze website.Bij TMI zien we deze domeinen niet als losse vakken, maar als een geïntegreerde basis onder élk leerproces. Jongeren die digitaal vaardig zijn, leren effectiever, denken kritischer en bewegen veerkrachtiger in de maatschappij.
.png)
