Kijktip: ‘De digitale schandpaal’ (Danny's wereld)

In 'Danny's wereld' gaat Danny Ghosen op zoek naar waar het schuurt. Onze kijktip: de meerdelige aflevering genaamd 'De digitale schandpaal'.

“Meisje (13) maakt eind aan haar leven na online verspreiding van expliciete beelden”. Dit kopt Het AD op 16 januari, 2021. Het meisje uit Amsterdam-Zuidoost maakt een einde aan haar leven nadat er intieme beelden van haar verspreid worden op sociale media en haar moeder hier kennis van krijgt. Het incident is geen uitzondering. De online haatcultuur van exposen en shamen woekert inmiddels namelijk in het gehele digitale milieu. In het televisieprogramma ‘Danny’s wereld’ gaat presentator Danny Ghosen op zoek naar ‘waar het wringt in onze maatschappij’. In de meerdelige afleveringenreeks “de digitale schandpaal” duikt hij in de schadelijke cultuur van online slutshaming. Wij leggen uit waarom het zeker de moeite waard is om de serie te bekijken en bespreken in de klas.



Slachtoffers aan het woord

In twee opeenvolgende afleveringen is te zien hoe de presentator in gesprek gaat met slachtoffers van online slutshaming. Iemand die geslutshamed wordt, wordt beoordeeld en bekritiseerd op grond van hun seksuele gedrag. Het gaat hier vaak om vrouwen die zich te losbandig of seksueel zouden gedragen. Aan deze schadelijke vorm van haat ligt een dubbele seksuele moraal ten grondslag. Als vrouw ben je al snel een 'slet' of 'hoer' wanneer je je seksualiteit ontdekt of uitdrukt. Ben je een man en doe je deze dingen (met een vrouw)? Dan kun je vaak een high-five en gefascineerde blikken verwachten.

Ghosen spreekt in totaal met zes vrouwen. Elk vertellen ze op welke wijze ze in aanraking zijn gekomen met slutshaming. Van sommigen werden bijvoorbeeld beelden verspreid die ze in vertrouwen naar een vriendje hadden gestuurd. Zo vertelt Merel (22) dat er op haar 13e naaktfoto’s van haar werden verspreid die ze in vertrouwen naar een jongen had gestuurd. Anderen vertellen dat hun naam werd gezet onder expliciete beelden waarop iemand te zien was die op hen leek. Isa (22) vertelt dat haar naam werd geplaatst onder pikante foto's. Een probleem: Isa was niet te zien op de beelden, maar iemand die op haar lijkt. Ze was 13 toen de "valse" naaktfoto's verspreid werden.



De consequenties

De afleveringen van Danny’s wereld tonen op schrijnende wijze dat het relevant is om aandacht aan de groeiende schandpaal van slutshaming besteden. Die eerder genoemde dubbele seksuele moraal heeft altijd bestaan, maar vertaalt zich nu naar de digitale wereld. Dat iets zich online afspeelt, betekent niet dat het minder effect heeft in onze realiteit. Sterker nog: het maakt het in dit geval erger. Door opkomst van apps als Telegram wordt materiaal sneller en wijder verspreid in grote (digitale) groepen. De intimidatie houdt ook niet op bij zichtbare haat en nijd, maar gaat door tot in de diepere krochten van het “donkere” web.

Uit de pijnlijke en meeslepende verhalen van de vrouwen die Ghosen spreekt wordt duidelijk dat het weinig uitmaakt of de uitgelekte foto’s daadwerkelijk van hen waren. De consequenties blijken voor iedereen zwaar. Alle zes worden ze overladen met haatvolle reacties van mensen in hun omgeving en onbekenden die de beelden hebben bemachtigd. De vrouwen ervaren zowel mentale als fysieke effecten van het shamen, zoals pijnlijk duidelijk wordt uit de gesprekken die Ghosen met hen voert.  



Kinderporno

Het zonder toestemming delen van naaktfoto’s is strafbaar. Dat klinkt logisch. Dat het bezit en/of verspreiden van dergelijke foto’s van minderjarigen valt onder de categorie kinderporno, blijkt voor sommigen een lastiger te bevatten feit. Denk bijvoorbeeld aan de recente gebeurtenis tijdens een Instagram livestream, waarin acteurs Bilal Wahib en Oussama Ahammoud een jongen uitdaagden om zijn geslachtsdeel te laten zien. De actie an sich was uiteraard verwerpelijk en illegaal. Maar omdat de jongen in kwestie daarbij twaalf jaar oud was, werd Wahib aangehouden voor het verspreiden dan wel vervaardigen van kinderporno.

Meer lezen over dit incident en andere vormen van digitale misdrijven? Lees hier ons artikel over cybercrime!



Online haatcultuur en TMI

‘De digitale schandpaal’ geeft op confronterende, maar leerzame wijze een kijkje in de wereld van online slutshaming. In de twee beschreven afleveringen van een kwartiertje komen persoonlijke en authentieke verhalen naar voren. Hierdoor krijgen we een helder beeld voorgeschoteld van de digitale schandpaal waaraan onschuldige jongeren tegenwoordig genageld worden om de meest geringe en onbeduidende motieven. Wie een inkijkje wil in de andere kant van het verhaal, kan de derde aflevering in de reeks kijken. Danny spreekt hier met mensen die zich schuldig maken aan exposen. Hij probeert hun dubieuze motieven te achterhalen, wat tot opmerkelijke en onthutsende gesprekken leidt.

Voor de meesten van ons is het een voor de hand liggend goed dat we seksualiteit op een eigen manier en tempo moeten kunnen ontdekken. Zowel online als offline zouden hier veilige ruimten voor moeten zijn. Helaas is er dankzij de online haatcultuur toch nog een lange weg te gaan. Een klein maar goed begin kun je maken door je aan de afleveringen van Danny’s wereld te wagen. In de klas kunnen deze zeker als tool dienen om leerlingen te leren over deze vorm van cybercrime en een goede dialoog te starten. Het mediawijs maken van leerlingen en hun omgeving is ook de missie van TMI. Neem snel een kijkje op onze website voor meer informatie over wat we te bieden hebben.

Meld je aan voor de webinar

Gerelateerde blogs

Relevante producten

Helaas zijn er op dit moment geen relevante artikelen beschikbaar.